Jak można stworzyć klasyczną szkołę jazdy i pracy z koniem, czyli jestem w szoku, wstrząśnięty niezmieszany …

W ostatnim czasie poświęciłem trochę czasu na przeczesywanie źródeł historycznych dot. genezy nowożytnych metod jeździeckich. Ponieważ większość źródeł jest trudno lub niedostępna w Polsce, wujek Google okazał się niezastąpiony. Jak wiadomo z praktyki, zapytania zwracają tysiące linków, te o klasyczne szkoły i metody zwracają odnośniki do instytutów i szkół jazdy, powołujących się na klasyczne metody ujeżdżeniowe. Myślałem, ot, czysty marketing. Ale po bliższym zapoznaniu się z treścią stron www oraz zapisów na facebooku ‘nóż się w kieszeni otworzył’. Moje wzburzone emocje sięgnęły szczytu, kiedy się zaangażowałem i próbowałem przekonać ‘wyznawców’ szkoły Nuno Oliviery działających na facebooku, że pisząc o swoim guru są w błędzie. Nawet wysłane im filmy z youtube, które ewidentnie dowodziły, że przypisują mistrzowi cechy, których jego jeździectwo nie posiadało, nie były ich w stanie przekonać. A starsza pani (twierdziła, że Nuno ją uczył, i że jeździła na jego koniach) stwierdziła, że należy oddzielić jego wczesne jeździectwo od wybitnych metod jeździeckich, które propagował w podeszłym wieku, choć ich nigdy wcześniej nie zastosował (czy kogoś wam to nie przypomina?)

Jednak mojego wzburzenia dopełnił artykuł w poczytnym miesięczniku jeździeckim, w którym przeczytałem o nowej metodzie, która choć stworzona 30 lat temu, jest klasyczna (sic!) W artykule czytamy, że autor metody będąc młodym chłopcem nie był delikatnym jeźdźcem, trenował siłowymi metodami. Pewnego dnia nastąpił przełom moralny autora metody - autor spostrzegł, że jego koń jest smutny i przygaszony. Autor zamyślił się i zrozumiał, że musi coś w swojej jeździe zmienić. I zamiast udać się do szkoły i nauczyć jeździectwa niesiłowego wymyślił swoją własną metodę, a potem napisał książkę (czujecie?). Aby nadać książce i metodzie wiarygodności autor powołał się na dokonania Pluvinela, Guerniere’a, Lorke (na szczęście nie powoływał się na Ksenofonta, bo trzeba byłoby jeździć boso i bez siodeł !)

Zgodnie z artykułem, stosując opracowaną metodę należy wykorzystywać tylko opisane pomoce materialne (np. lonża nie może być z dowolnego materiału, munsztuk i kawecan własnej konstrukcji), określone są terminy wprowadzania nowych ćwiczeń i przestrzegać należy jasnych zakazów (np. wypinacze muszą być zapięte ale zupełnie luźne, lonżowanie odbywa się tylko na kawecanie, praca w ręku nie na wędzidle, itp.) Generalnie – rewolucja! Dzięki stosowaniu tej metody konie w okresie kilku lat są wytrenowane w elementach Grand Prix (czemu nie w szkole nad ziemią jak trenowali konie mistrzowie, na których się powołał autor?), mogą startować w sporcie a jeden nawet startował na Olimpiadzie. Konie są szczęśliwe, ‘niesłychanie’ skupione, wysportowane, posłuszne, etc. I każdy może na nich jeździć bo "koni trenowanych tą metodą nie da się zepsuć!” (cytat). Autorka nie wyjaśnia, że konie trenowane nie tylko tymi metodami mogą osiągnąć poziom olimpijski, spokój, szczęście i skupienie, ale to pomińmy.

Powyższy opis jest identyczny z setkami tego typu metod, szkół, technik jeździeckich, na które natkniemy się w internecie. Wszystkie je można opisać w następujący sposób:

1.       Nasz pierwszy kontakt z metodą klasyczną daje adeptowi odczucie odkrycia nowego świata jeździeckiego, klasyczna metoda jeździecka jest prosta i wyjaśnia każdy problem jeździecki, w stosowaniu metody klasycznej adept znajdzie wszystko, czego do tej pory szukał próbując rozwiązać swoje problemy jeździeckie, a konie same się robią, stają się grzeczne i potulne jak baranki

2.       Klasyczna metoda jeździecka ma mistrza, który ją stworzył na skutek przełomu w swoim życiu, guru jeździectwa klasycznego zna wszystkie odpowiedzi na nurtujące nas pytania, wyszkolił nauczycieli niższego szczebla wtajemniczenia, którzy się od mistrza uczą i przekazują wiedzę innym adeptom

3.       Mistrz połączył w jedną całość wiedzę innych wielkich mistrzów jeździeckich z przeszłości, nawet jeśli ich nie znał, nawet jeśli ich metody są wzajemnie sprzeczne i wykluczające się

4.       Jeździectwo modernistyczne jest w tarapatach, metoda klasyczna uchroni jeździectwo przed upadkiem a trenowane konie przed cierpieniem, ponieważ tylko klasyczne jeździectwo wie jak stosować munsztuk, wędzidło, bat i ostrogi nie sprawiając koniowi dyskomfortu

5.       Metoda klasyczna odrzuca inne techniki, pomoce i szkoły, jedynie metoda klasyczna jest właściwa dla prawdziwego jeździectwa oraz szczęścia koni

6.       Metoda klasyczna jest klasyczna więc nie musi być poddawana analizie czysto logicznej i naukowej

7.       Klasycy nie startują w zawodach ponieważ modernistyczni sędziowie nie docenią wyników pracy, poddadzą je bezzasadnej krytyce, co jest dowodem ich zaślepienia, braku woli zrozumienia i przyznania słuszność klasycznej drogi jeździeckiej

8.       Stosujący klasyczną metodę jeździecką i ich szczęśliwe konie stanowią wielką rodzinę, kontakty klasyków z modernistami ograniczają się do minimum, ponieważ utrudniają spokojny rozwój umiejętności klasycznych jeźdźców i koni

9.       Klasyczni jeźdźcy stosują inne siodła, kiełzna, ubiór, ściśle przestrzegają kolejności i sposobów trenowania, nie uznają eksperymentów, ponieważ rodzą one negatywne skutki dla konia i sprowadzają ich z jedynej słusznej drogi na manowce

10.   Trening klasyczny spowoduje, iż koń będzie nie tylko szczęśliwy ale także będzie prawidłowo wykonywał wszelkie ćwiczenia, uniknie się w ten sposób zmuszenia koni do „machania przodem i nie pracowania zadnimi kończynami”

11.   Jeśli trening klasyczny nie rozwiązuje problemów jeźdźca i konia, np. koń zarówno „nie macha przodem jak i nie pracuje zadem”, wynika to z małego zaangażowania jeźdźca lub pośpiechu – powinien się bardziej przyłożyć lub poświęcić więcej czasu na długotrwały trening

12.   Jeśli długotrwały trening nie przynosi wyników to adept szkolenia klasycznego powinien pamiętać, że rezultaty treningu klasycznego nie mają znaczenia, najważniejsze jest samopoczucie konia i przeżycia duchowe czerpane z osiągniętej wspólnoty z koniem, doznanie szczęścia, jakie oferuje sam trening ze szczęśliwym zwierzęciem

Powyższe zdania są prawdziwe także do naturalsów wszelkiej maści i chorych na heuszmaniozę. Co bardziej niepokojące, opis niemalże idealnie pasuje, o zgrozo (!), do kryteriów podanych w ‘teście dominikańskim’ pozwalającym odróżnić grupę pasjonatów od SEKTY. Jedyne kryterium, którego nie spełniają jeździeckie szkoły klasyczne to wymóg stosowania wyrafinowanych praktyk seksualnych (oddanie majątku w postaci słono opłacanych lekcji już jest) ale może kiedyś i takie szkoły powstaną (sic!)

W Niemczech wychodzi kilka nowych periodyków, które na swoich łamach potrafią łączyć obok siebie jeździectwo barokowe na ostrym munsztuku, jeździectwo klasyczne, dżygitówkę mongolską na luźnej wodzy, west, naturalsów i jeździectwo bezwędzidłowo-bezsiodłowe. Dlaczego tak się dzieje nie tylko w Polce, ale także w krajach o silnych systemach szkolenia jeździeckiego? Bo klient nasz pan, bo nie każdy da radę, bo ile pyskatych nastolatek tyle prawd objawionych o roll-kurze. I w sumie tak długo jak takie sekty wyciągają pieniądze od adeptów klasyki i nie ryzykują ich zdrowia oraz dobrostanu zwierząt – cieszmy się. Lepiej tak niż patent między zębami i bat w ręku …